Haber Müdürü Aradığınız Tüm Haberler
Related Articles
Azerbaycan’da büyük ilgi uyandıran Ahmet Cevat konferansı gerçekleştirildi. “Çırpınırdın, Kara Deniz” şiirinin müellifi Ahmet Cevat konferansı düzenlendi. Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Merkezi Bilimsel Kütüphanesi ve Azerbaycan Milli İlimler Akademisi’nin Nizami Edebiyat Enstitüsü organizasyonu ile istiklal şairi Ahmet Cevat’ın 125 yıldönümü dolayısı ile konferans yapıldı.
Çırpınırdnı Karadeniz marşının yazarı Ahmet Cevat için Azerbaycan’da yoğun katılımlı konferans düzenlendi. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin devlet marşı ile başlayan konferansta Merkezi Bilimsel Kütüphanenin (MEK) Müdürü Leyla İmanova konuşma yaptı. O, istiklal şairi Ahmet Cevat’ın 125. yıldönümünü geçirmekle Azerbaycan tarihi ve kültürü için, Azerbaycan milli hafızası için hayatı ve yaratıcılığı ölçülmez önem arz eden istiklal kurbanı şair Ahmet Cevat’ın bir daha anıldığını, Ahmet Cevat’ın şahsında mezarı belli olmayan, onurlu istiklal yolu yarım biten binlerce Azerbaycan evlatlarının Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti 100. yıldönümü arifesinde anıldığını, milli hafızaya ve mili bilince yazılası bilgilerin öneminin bir kez daha gündeme getirildiğini bildirdi. Ahmet Cevat’ın doğduğu 5 Mayıs tarihinin MEK için çifte önemli olduğunu bildiren İmanova, 2014 yılının bu tarihinde kütüphanenin yeni binasının Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından hizmete verildiğini, kütüphane önünde yeni stratejik hedeflerin konulduğunu ve yeni perpsektivlərin açılmasını bildirdi. L. İmanova MEK-in Milli Sayısal Hafıza (MRY) projesi hakkında konuşarak onun Azerbaycan tarihi ve kültürünün tanıtımı için çok önemli üs olduğunu vurguladı. Konuşmasında MRY-da Azerbaycan için milli değer taşıyan zengin malzemelerin, özellikle Ahmet Cevat’ın kalemine ait ve yazılı kaynakların, ADR’e ait malzemelerin toplanılmasını, MEK tarafından ragamsallaştırılmasını, uluslararası takasa hazır elektronik katalog ve MRY-ya dahil edilmesini bildirdi. L. İmanova konuşmasında ADR’in 100. yıldönümü arifesinde ülke kütüphanelerinde, arşivlerinde, müzelerinde ve özel koleksiyonlarda ADR’e ait belgelerin listelerinin hazırlanmasını ve tek elektronik katalogda birleştirilmesini önerdi.
MİLLİ İSTİKLAL ŞAİRİ AHMET CEVAT KİMDİR?
Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Edebiyat Enstitüsü’nün baş bilimsel çalışanı, profösör Alizade Asgerli “Milli istiklal şairi Ahmet Cevat: hayatı, ortamı, edebi estetik ve sosyal-siyasi görüşleri” konusunda sunum yaptı. Onun sözlerine göre A. Cevat tarihte istiklal şairlerimizden biri gibi değerli pozisyon kazandı. Onun sözlerine göre Ahmet Cevat etkinliği ile devletciliğimizin, edebiyatımızın tarihi hafızasına sürekli yazılmıştır. “Şair Milli Azerbaycan fikrini ve Türklük fikrini geliştiren senetkardır. Bu nedenle yubileyleri devlet seviyesinde geçirilmiş, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, şairin 120. yıldönümü dolayısıyla talimat vermiştir. Ahmet Cevat’dan konuşmak Azerbaycan edebi ortamı ile birlikte, Gürcistan, Türkiye, Rusya, Avrupa edebi ortamından söz etmek demektir. 22 yaşından itibaren basında çalışıp, makaleleri, şiirleri yayınlandı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı yanlısı olarak hareket edip, esir düşen Türkler ihtimam göstererek, Rus ordusunun işğalçılığına karşı çıktı. Türkiye ortamı ve konusu onun tüm yaratıcılığının temelidir. Onu her defasında “Müsavat casusu”, “Türkiye ajanı” adlandırmakla saldırılar düzenlemişlerdir. Şair 1937 yılında tutuklandı ve kurşuna dizilmiştir. 1956 yılında beraat aldı”.
AHMET CEVAT İRADESİ
“Cavid ömrü” filminde Ahmet Cevat karakterini yaratmış Halk Artisti Nureddin Mehdixanlı konuşmasında yaptığı açıklamada, “Çekim sırasında belirli arşiv belgeleri ile tanıştım. Onda men Ahmet Cevat’ın ne kadar güçlü iradeye, inanca sahip biri olduğuna bir kez daha tanık oldum. O, hiçbir zaman kendisine “Azeri” demeyip, dedi, “Ben Türk oğlu Türk’üm”. Ne yazık ki, o yazdıklarına göre canıyla cevap verdi”. N. Mehdixanlı “Azeri” ifadesinin ve onun zararlı etkilerinin önlenmesinde Azerbaycan Milli İlimler Akademisi çalışanlarının, bilim adamlarının rolünün önemli olduğunu kaydetti. Çıxışçı kaydetti ki, milletin milli kimliğine, diline, tarihine, hafızasına karşı gitmek onun yok olmasına neden olabilir, bunun da önüne geçilmelidir. O, Karabağ toprağının işgal edilmesi tarihine dair son günlerde seslenen zararlı ifadelere karşı “Nisan’da Azerbaycan askeri neye muktedir olduğunu kanıtladı” fikrini söyledi ve ziyalılarımızı ordumuzun yanında olmaya sesledi. Konuşmasının sonunda Halk Artisti Nureddin Mehdixanllı Ahmet Cevat’ın “Susmaram” şiirini seslendirdi.
MEK Müdürü Leyla İmanova Azerbaycan Cumhuriyeti’nin toprak bütünlüğü uğruna savaşların taraf olmuş özel askerlerimizin – Natik Mehdiyev ve Ülfet Hasanov’u alkış sedaları altında sahneye davet etti: “Bu gençler kanıtladılar ki, Ahmed Cevat, Mikail Müşfiq’in, Hüseyin Cavit’in kahramanlıkları, onların vatan aşkı, millet sevgisi ölmedi”.
Azerbaycan Devlet Edebiyat ve İncesenet Arivi İdaresi Şube Müdirü Aslan Gasımlı (Aslan Kenan) Ahmet Cevat’a karşı olan hücumlardan, onun şerlenmesi, hapsa atılması, öldürülmesi ile ilgili arşiv belgelerinde olan bilgilerden bahs etti.
Programa Kuzey Kıprıs Türk Cumhuriyeti Bakü Büyükelçisi Ufuk Turganer ve Türkiye’nin Bakü Büyükelçiliği’nin Basın Danışmanı Hamit Karadeniz katıldı. Hamit Karadeniz kaydetti ki, ilk tanışıp ezberlediği şiir “Çırpınırdın, Kara Deniz” şiiridir. “Geçmişini bilmeyen geleceğine umutla bakamaz. Ahmet Cevat “Çırpınırdın, Kara Deniz” şiirini hangi inançla, duygu ile yazmışsa bugünkü gençlik de bunu hissetmeli ve yaşmalıdır. Eğer Ahmet Cevatların ideallerini gelecek nesle aşılaya bilmesek geleceğimize umutla bakabilir bilemeyiz” – diyen müşavir bu işi görmek için aydınlarımızın büyük emek sarf etmesi gerektiğini söyledi.
Bugün Ahmet Cevat’a ait bilgiler çeşitli sitelerde, sosyal ağlarda güzel niyetle, ancak çoğu zaman başarısız dwzenlemelerle yerleştiriliyor. Şiirlerin metninde harifdan tutmuş söz değiştirilmesine kadar “yaratıcı” örneklerine rastlanır. Aynı zamanda çeşitli kaynaklarda aynı fotoğraflara farklı yazıların verilmesine rastlanıyor. Leyla İmanova MEK-in bilgi korunması ve kullanıma verilmesi konusunda uzmanlaşmış bilimsel kütüphane olduğunu vurgulayarak, Ahmet Cevat mirasının korunmasına ilişkin önlemlerin alınmasını, şaire ait metinlerin, fotomateriallerın ayarlanmasını, tek referans kaynağının oluşturulmasını ve baskı yapılmasını önerdi. Güvenilir referans kaynaklarından biri olarak Ahmet Cevat’ın Azerbaycan Cumhurbaşkanının 2004 yıl Serencamına esasen Latin grafikleri ile basılmış “Seçilmiş eserleri” örnek gösterildi.
Azerbaycan Milli İlimler Edebiyat Enstitüsü Şube Müdürü, Prof. Dr. Asif Rüstemli Ahmet Cevat hakkında yazılan yayınlardan, onun “Çırpınırdın, Kara deniz” şiirinden, yaratıcılığından bahsetti. O, Ahmed Cevad “Ben çiğnenen bir ülkenin hak bağıran sesiyim” fikrini seslendirerek bunun çok derin anlama sahip olduğunu vurguladı. O, Ahmet Cevat’ın hapsi ve öldürülmesi ile ilgili ilginç gerçekleri gündeme getirdi. Asif Rüstemli dedi, Ahmet Cevat Azerbaycan edebiyatında özel rolü olan şairlerden biridir: “80 yıl önce çok değerli aydınlarımız tutuklandı. Bence Akademinin duvarları arasında yapılan bu konferansı hem de baskı kurbanlarının 80. yıldönümü ile ilgili anma tedbirlerinin açılışı sayılabilir “.
BDU-nun Doçenti Atamoğlan Memmedli Türk milletine yapılan repressiyalarla ilgili konuştu. A. Memmedli Ahmet Cevat’ın sayesinde vatan ahlakının Azerbaycan’da örnek bir ahlaka dönüştüğünü söyledi: “Teklif ediyorum ki, şairin öldürüldüğü günü” Repressiya günü “olarak yapalım”.
Şairin torununun oğlu Cevad Ahundzade konferansın düzenlemesinde yer alan herkese şükranlarını bildirerek Ahmet Cevat’ın adını taşımanın kendisi için şeref olduğunu söyledi: “Ahmet Cevat bir deryadır. Ben arzu ediyorum ki, Bakü’de Ahmet Cevat’ın heykelinin açılışında katılalım”.
Sonda MEK çalışan Günel Ahadova’nın ifasında “Çırpınırdın, Kara Deniz” şiiri seslendi.
