Haber Müdürü Aradığınız Tüm Haberler
Related Articles
Pandemi sonrası Endemik nedir ne oluyor işler nasıl ilerliyor. Covid-19 pandemisi sonrası korona endemisi nedir? Portekiz pandemiden endemik döneme geçti. Endemik ne demek ve nedir merak ediliyor. Dünyayı derinden sarsan koronavirüs salgını Portekiz’i de ciddi şekilde etkiledi. Vaka sayılarının artması ile sağlık siteminin çökme noktasına gelmesiyle zor günler geçiren ülke, aşı çalışmalarının geliştirilmesiyle umutlandı. Toplumun yüzde 86’sının aşılandığı Portekiz tüm dünya için de önemli bir örnek...
Endemik anlamı manası nedir? Pandemi sonrası endemik dönem. Endemik olunca ne oluyor işler nasıl yürüyor sorusunun yanıtı Portekiz’de. Portekiz’in başkenti Lizbon’da bulunan José Alvalade Stadyumunda, dakika 31’i gösterdiğinde Sebastián Coates’in golüyle kendi evinde Guimaraes’i 1-0 yenen Sporting Lizbon taraftarlarının keyfine diyecek yoktu.
Son haftalarda gelen üst üste galibiyetler, normalleşmenin getirdiği rahatlıkla birleşince, sokaklar, restoranlar ve eğlence merkezleri dolup taşmaya başladı. Aşılama oranlarının yüzde 86’yı bulduğu ülkede, Futbol Federasyonu stadyumlarda yüzde 30’luk kapasite sınırını da kaldırınca iki yıldır gol coşkusunu stadyumda kutlayamayan taraftarlar adeta bayram etti.
Portekiz hükümeti gelinen noktada, 10,3 milyon kişi yani nüfusun yaklaşık yüzde 86’sının tam aşılandığını açıkladı. Bu da nüfusun aşılanmaya uygun (12 yaş üzeri herkes) kısmının yüzde 98’i anlamına geliyor. Ayrıca, 50 yaş ve üzeri kişilerin yüzde 100’ünün bir doz Aşı olduğunu; 25 ile 49 yaş arasındakilerin yüzde 95’inin; 12 ile 17 yaş arasındakiler için ise yüzde 89’unun en az bir doz olduğunu duyurdu.
LİZBON SOKAKLARI ESKİ RENGİNE KAVUŞTU
İki yıl boyunca evlere kapanan halk, kısıtlamaların tamamen kalkmasından sonra sokakları dolduruyor. Başkent Lizbon’da “Tuk Tuk” adlı küçük motorlu taksiler işlek sokaklarda mekik dokuyor; turistler, virüs endişesini akıllarına getirmeden eski mahalleleri adeta tavaf ediyor ve şehrin popüler mekânlarında gece hayatı tüm hızıyla akıyor. Büyük yolcu gemileri ise her şeyin normalleştiği Lizbon’a akın ediyor.
SALGININ ENDEMİK HALE DÖNÜŞMESİ NEDİR?
Salgının küresel çaptan (pandemi) lokal hale dönüşmesine endemik deniyor. Salgının hızının azaldığı ve yerelleştiği endemik dönemine ilişkin açıklamalarda bulunan Lizbon Moleküler Tıp Enstitüsü’nün yönetici direktörü Maria Mota, kitlesel aşılama neticesinde Portekiz’in şu anda pandemiyi yendiğini ve yeni bir düzleme girdiğini belirtiyor. Dr. Mota, endemik döneme girildiğini, bu geçiş döneminde pek çok insanın temkinli davrandığını ifade ediyor.
Lizbon Moleküler Tıp Enstitüsü uzmanı, “Delta varyantının yükselişe geçtiği ocak ayında, yaşadıklarımızı kimsenin unutabileceğini sanmıyorum. Aşılamanın ardından virüs artık endemik bir hal aldı ve aramızda dolaşmaya devam edecek. Bu nedenle, virüsün aramızda dolaşacağını unutmamamız ve beraber yaşamayı öğrenmemiz gerekiyor” açıklamasını yaptı.
‘KURTARICI’ ORDUNUN İÇİNDEN BULUNDU
Pandemiyi geride bırakan ve endemik döneme geçen Portekiz’de, hayat normale dönerken yaşanan acıların ve hüznün kolay kolay unutulmayacağı bir gerçek. Biraz geriye gidip, İber Yarımadasında bulunan ve Avrupa’nın en yüksek aşılama oranına ulaşan ülkesi Portekiz’in yaşadığı sancılı sürece ve aşılama çalışmalarında gösterilen başarısının ardındaki kilit faktöre yakından bakalım.
Portekiz aşı başarısına ulaşıncaya kadar geçen süreçte büyük trajedilerle karşı karşıya kalmıştı. İlk zamanlarda, 1 haftada 2 bin kişinin hayatını kaybettiği ülkede, sağlık sistemi adeta çökme noktasına gelmişti. Vaka sayılarının her geçen gün arttığı ülkede, acil servisler hasta kabul edemeyince, birçok insan evlerine kapanarak salgına karşı izole olarak hayatta kalama mücadelesine girişmişti.
Tek kurtuluş yolu olarak görülen aşı çalışması, yaşanan siyasi karışıklıklar ve aşı karşıtlarının protestoları nedeniyle istenen sonucu veremiyordu. Ülkenin aşı programının nasıl ilerleyeceği konusunda dahi büyük kafa karışıklıkları vardı. Bu kaotik durumu çözmesi için hükümet, askeri bir personeli göreve getirmeye karar vermişti.
Genelkurmay Başkanlığı Planlama ve Koordinasyon Komutanlığı bağlı eski bir denizaltı filo komutanı Koramiral Henrique de Gouveia e Melo (61) Şubat ayında, “Ulusal Covid-19 Aşısı için Görev Gücü”nün koordinatörlüğüne getirildi. Disiplinin ve iradenin vücut bulmasıyla açılan bu yolda, 12 yaş üstü nüfusun yüzde 86’sının aşılanmasıyla Covid-19’u büyük ölçüde yendi.
SALGINA KARŞI TOPYEKÛN HAREKÂT BAŞLATTI
Koramiral Gouveia e Melo’nun çözmesi gereken ilk sorun, sosyal medyada viral hale gelen yanlış ve hatalı bilgilerden yola çıkarak yaygınlaşan aşı karşıtlığıydı. Bununla birlikte, kamuoyu araştırmalarına göre, aşılar hakkında yaygın bir şüphe olduğu da görülüyordu.
Koramiral, ordunun karmaşık lojistik ve ikmal kollarını düzene sokmasıyla, üstün planlama becerileriyle bilinen bir komutandı. Şubat ayında ulusal aşı için kurulan “Aşı Görev Gücü”nün koordinatörlüğüne seçildiğinde, sivil bir bürokrat olarak değil disiplinli ve kararlı bir komutan olarak ulusun önüne çıkmaya karar vermişti. Salgınla mücadelenin “topyekûn” bir harekât ile mümkün olabileceğini düşünen Koramiral, aşı hakkında yapılan televizyon programlarına katıldığında, üniforması ve apoletleriyle savaşı yöneten bir komutanı anımsatıyordu.
