Haber Müdürü Aradığınız Tüm Haberler
Related Articles
Son dakika EYT haberi, EYT’de yaşa bakılmadan emeklilik hakkı geliyor, EYT için son düzenleme ve üstünde çalışılan formüller. EYT sorunu çözülüyor, yaşı dolmayan yada primi tam olmayanlara da emeklilik hakkı geliyor.
EYT yeni düzenleme yaşa bakılmadan emeklilik hakkı verilecek gibi. bu yıl sonu EYT sorunu çözülüyor, EYT için yeni formüller üretiliyor. EYT bekleyenleri heyecan sardı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin yıl sonunu işaret etmişti. Bakan Bilgin, emeklilikte yaşa takılanların durumuyla ilgili, “Türkiye’nin emekçileri hiç merak etmesinler, hiç endişe etmesinler. Bu, önümüzdeki dosyalardan, çözülecek şeylerden biri” demişti. Hükümetin gündemine aldığı emeklilikte yaşa takılanların durumu için alternatif çözüm önerileri masada. Yıl sonuna kadar çözülmesi hedeflenen düzenleme için kapsam ve şartlar belirlenecek, maliyet analizi çıkarılacak. Öne çıkan formül ise prim ödeme gün sayısını öne çıkaran modeller. İşte merak edilen ayrıntılar…
Çalışma hayatının sorunları tek tek çözüme kavuşuyor. Ek gösterge meselesi çözüldü. Enflasyonun tahribatlarına karşı tedbirler geliştirildi. Sırada emeklilikte yaşa takılanların durumu var. Yaklaşık 5 milyon kişiyi ilgilendiren emeklilikte yaşa takılanlar için çalışmalar hızlandı. Hedef EYT sorununu yıl sonuna kadar çözmek.
Emeklilik için yaş sınırı ve sigortalılık sürelerine bakılacak. Konunun maliyet analizi ortaya çıkarılacak. Kademeli olarak emeklilik hakkının verilmesi de söz konusu. Hükümetin tüm bu değerlendirmeleri kapsamlı bir şekilde ele alması bekleniyor.
“PRİM ÖDEME GÜN SAYISINI ÖNE ÇIKARAN MODELLER SÖZ KONUSU”
Konuya ilişkin TRT Haber’e değerlendirmelerde bulunan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin, şunları kaydetti;
“Önümüzdeki dönemde prim yaş şartının indirilip indirilmeyeceğini prim ödeme gün sayısında kolaylıklar sağlanıp sağlanmayacağını göreceğiz. Yaşla ilgili indirim beklentisi söz konusu olabilir. Emekliliği bekyelenin 10 yılı varsa belli bir yıla indirilmesi olabilir. Prim ödeme gün sayısını öne çıkaran modeller söz konusu. 7 bin 200 gün ya da 9 bin gün prim ödeyenlerin yaşa bakılmadan emekli edilmesi söz konusu olabilir.”
“BU YILIN SONUNA KADAR BÜTÜN DOSYALARI ÇÖZECEĞİZ”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama EYT konusunda şunları kaydetmişti: “Türkiye’nin emekçileri hiç merak etmesinler, hiç endişe etmesinler. Türkiye’nin her sorunu, çözülmesi gereken dosya olarak önümüzde duruyor. Bu, önümüzdeki dosyalardan, çözülecek şeylerden biri. Bu yılın sonuna kadar bu yolda önümüzde olan bütün dosyaları çözeceğiz. O da önemli dosyalardan biri… Orada da alternatif maliyetleri, çözüm önerilerini oluşturmaya çalışıyoruz. Her şey önümüzde.”
İŞTE ORTAYA ÇIKAN FORMÜLLER: PRİM, YIL, YIPRANMA
Emeklilikte yaşı bekleyenler 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan ve hali hazırda emekli olamayanlardan oluşuyor. Emeklilikte Yaşa Takılanlar için kurulacak komisyon çözüm ve model önerilerini değerlendirerek, “prim, yıl, yıpranmaya” dayalı formüller üzerinde çalışıyor. Birinci adım olarak; Sözleşmeli personelin kadro sorunu çözülerek Emeklilikte Yaşa Takılanlar Komisyonu kurulacak.
EYT İÇİN 3 FORMÜL
Komisyon, bu tarihten önce çalışması olup emekli olmayan herkesin dâhil olduğu EYT’lilere ilişkin çözüm, model önerilerini değerlendirerek, “prim, yıl, yıpranmaya” dayalı formüller ortaya koyacak. Primi yetmeyenler için “halk”, vakıf, sandıklar aracılığıyla “iş emekliliği”, aylığın belli bir miktarının kesilerek daha erken emekli olma imkânı sağlayan “kısmi erken yaşlılık emekliliği, kesintili erken emeklilik”, süre tamamlanması gibi seçenekler değerlendirilecek.
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARIN SORUNLARININ ÇÖZÜMÜ İÇİN NASIL BİR FORMÜL BULUNACAK?
EYT konusunda AK Parti grubu ve bakanlıkça iki koldan çalışma yürütülüyor. Yıpranma hakkı olmayan ağır işlerde çalışanlara, emekliliğine 3-4 yılı kalanlara her yıl için yüzde 4-5 gibi bir oranda kesinti yapılarak erken emeklilik sağlanması seçenekler arasında bulunuyor. Ayrıca 50 yaş ve üstü çalışanlara iş imkânı için vergi, prim teşviki sağlanması, 9 bin gününü dolduran her 360 gün karşılığı dörtte birinin yaştan düşülmesi formüllerinin her biri teknik olarak değerlendiriliyor.
KESİNTİLİ, KISMİ EMEKLİLİK NEDİR, DÜNYADA UYGULAMALARI VAR MI?
Kısmi emeklilikle 3600 gününü tamamlayan kadınların 50, erkeklerin de 55 yaşında emekliye ayrılması öngörülüyor. Süre tamamlanmasında da kadınlarda 7 bin 200, erkeklerde 9 gün sigortalılık gününü bitirenlerin yaşa bakılmadan emekli edilmesi söz konusu.Bazı Avrupa ülkelerinde uygulanan bu modelde yaşı dolduranlar belirli bir kesinti miktarını kabul etmeleri durumunda kısmi erken yaşlılık emekliliğine hak kazanabiliyor. Almanya, Finlandiya gibi ülkelerde uygulanan kesintili emeklilik modeli de tartışılan seçenekler arasında yer alıyor.Emeklilik için kaç yıl kaldıysa her yıl için belli oranda aylıktan kesinti yapılıyor. Örneğin Almanya’da 63 yaşını dolduranlar yıllık yüzde 3.6 oranında kesinti ile erken emekliliği talep edebiliyor. Emekliliklerine 3-4 yıl kalanlara her yıl için yüzde 4-5 gibi oran üzerinden erken emeklilik kesintisi yapılarak emeklilik imkânı verilebilir.
PRİM GÜNÜ DOLMAYANLAR İÇİN BİR ÇÖZÜM OLACAK MI?
Prim tamamlama da EYT çalışmalarında konuşulan başlıklardan biri. Buna göre, Eylül 1999’dan önce işe girenler için ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5 bin ile 5 bin 975 prim günü isteniyor. Bunu tamamlayanların yaşı dikkate alınmadan böylece emeklilik imkânı doğuyor. Eksik prim günleri borçlanarak tamamlanabilir.Doğum borçlanmasında her bir çocuk için 720 güne kadar borçlanma hakkı var. Eksik prim günleri isteğe bağlı sigortayla tamamlanması durumunda ödenecek prim günü sayısının kesinlikle 1260 günü geçmemesi gerekiyor.
EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILAN KAÇ KİŞİ VAR, BU KAPSAMDA OLANLAR NE İSTİYOR?
Belirli yaşın doldurulması, hizmet süresi ya da prim gün sayısı koşullarından herhangi birini tamamlayamayıp emekli olamayanların sayısı 1 milyon 800 bini buluyor. Bunlardan ikisini tamamlayanların sayısı ise 5 milyonun üzerinde. Bu kriterlerden herhangi birini ya da ikisini birden taşımayanların sayısı da 6.5 milyonu geçmiş durumda. 8 Eylül 1999’da kadınlar için 20, erkekler için 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5 bin günlük prim ödeme gün sayısı olan emeklilik koşulları değişti. Bu tarihten önce işe başlayan kadınlar için 40-58 ile erkekler 44-60 yaş arasında değişen kademeli geçiş süresi geldi. Bu tarihten sonra işe girenler için de emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60’a, prim gün sayısı da 7 bine yükseldi.
