Haber Müdürü Aradığınız Tüm Haberler
Related Articles
Şişkinlik nasıl geçer, kabızlık kanser yapar mı, kabızlık kolay geçirme yolu gibi onlarca sağlık sorunu hepimizin başına gelebilir. Şişkinlikle ilgili sağlık haberleri de yaşamımızda önemli bir yer tutuyor. Kabızlık kanser yapar mı, stres hazımsızlığa sebep olur mu, şişkinlik yapan gıdalar hangileri? 35. Gastroenteroloji Haftası’nda önemli bilgiler aktaran Türk Gastroenteroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Serhat Bor, merak edilen soruları yanıtladı.
Şişkinliğin nedeni, şişkinlik neden olur ve şişkinliği kolay geçirme yolu. 35. Ulusal Gastroenteroloji Haftası kapsamında Antalya’da düzenlenen kongre, yüksek bir katılımla gerçekleştirildi. Kongre kapsamında yapılan basın toplantısına Türk Gastroenteroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Serhat Bor, 35. UGH Kongre Başkanı Prof. Dr. Birol Özer, Türk Gastroenteroloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Sezgin, Türk Gastroenteroloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Oğuz ve Prof. Dr. Murat Törüner katıldı.
Yapılan toplantıda Türk Gastroenteroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Serhat Bor, hem gastroenterologlar olarak yaşadıkları sıkıntılara hem de dernek olarak imza attıkları başarılı çalışmalara değindi. Bor, kabızlık, şişkinlik, hazımsızlık gibi konularda da önemli bilgiler verdi.
Türk Gastroenteroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Serhat Bor, Türkiye’deki gastroenterelog sayısının azlığına değinerek, bu konuda düzenlemelere gidilmesi gerektiğini söyledi. “Şu anda Türkiye’de 903 gastroenterolog var. Türkiye’nin Avrupa rakamlarına erişebilmesi için gereken gastroenterolog sayısı bin 500” şeklinde konuşan Bor, gastroenteroloji dalının küçüldüğünü ve bunun önüne geçilmesi gerektiğini belirtti.
KİMLER ENDOSKOPİ YAPMALI?
Prof. Dr. Serhat Bor, Türkiye’de endoskopi sorununun olduğuna da dikkat çekti: “Türkiye’de 45 günlük eğitimler alarak ya da hiç almayarak endoskopi yapan çok sayıda insan var. Şu anda Sağlık Bakanlığı’na başvuranların ne kadar eğitildiğini ve nasıl kontrol edildiğinin hiçbir belirliliği yok. Konu ile ilgili TUK kuralları diyor ki 3 ay teorik, 6 ay da pratik uygulama sonunda da bir sınav yapılır ve hekim sertifikalandırılır. Türk Gastroenteroloji Derneği sonuna kadar bu fikrin arkasındadır. Çünkü 903 gastroenterolog ile Türkiye’deki endoskopi ihtiyacına yetişemeyiz.
Geçtiğimiz dönemlerde ‘Türk Gastroenteroloji Derneği cerrahların endoskopi yapmasını istemiyor’ diye haberler yapıldı. Kesinlikle böyle bir şey yok. Biz iyi eğitilmiş TUK kurallarına uygun ve sınava tabi tutulmuş herkesin endoskopi yapmasından yanayız. Artvin’de bir hastamızın midesi yanar da endoskopi yapılamazsa ve kişinin kanserli olduğu atlanırsa buna en çok biz üzülürüz. Diğer taraftan da hatalı bir şekilde endoskopi yapılıp kanser olduğu atlanırsa iki kat daha fazla üzülürüz.”
ŞİŞKİNLİK NEDEN OLUR?
Şişkinlik hem çok yaygın görülür hem de tedavisi çok zordur. Şişkinliğin bir kaç tane sebebi var. Bunlardan bir tanesi bağırsaktaki aşırı gaz üretimi. İşin ilginç tarafı aslında bu çok sık görülen bir sebep değildir. Kabızlıkla eşlik eden bir şişkinlik olabilir, bu da şişkinliğin bir başka nedeni.
Bizim karnımız dolmaya başladığı zaman karnın içindeki hacim artınca normal bir insanda diyaframımızı yukarı doğru çekeriz karnımızı da hafifçe gevşetiriz böylece hacmi artırırız. Öyle olunca yediklerimizi içeriye sığdırabiliriz. Bir grup insan diyaframını aşağı çekiyor ama tıp bunun nedenini bilmiyor. Öyle olunca hacim azalıyor ama yediklerini de bir yere sığdırması lazım bu kez de karın şişiyor. Yani diyafram aşağı iniyor ve karın dışarı çıkıyor. Bu da şişkinliğin üçüncü sebebi. O zaman da hastalar ‘ben iki beden büyüyorum’ şeklinde şikayet ediyor. Yapılmış birçok çalışma şunu göstermiş, şişkinlik yaşayan hastaların büyük bir çoğunluğunda gaz miktarı değişmiyor. Yani aşırı bir gaz yok, o gazın dağılımı yanlış. Mesela bağırsağın sağ ve sol köşelerinde olduğu zaman daha kolay hissediliyor.
HANGİ GIDALAR ŞİŞKİNLİK YAPIYOR?
Şişkinliğin yediğimiz gıdalarla çok ilgisi var. Bir de bazı hastalıklar var şişkinlik yapan; mesela sütlü gıdaları parçalayan laktaz enziminin yetmezliği. Bu çok önemli bir neden. Ben hastalarıma bir diyet günlüğü tutmalarını öneriyorum: Bir ay boyunca ne yediğini yaz ve ne kadar şiştiğini 0-10 arasında puanla. Ondan sonra otur dersini çalış. Seni neyin şişirdiğine bir bak. Çünkü bir çok insan neden şişkinlik yaşadığının farkında değil.
Mesela kabuklu deniz ürünleri, yoğurt hariç sütlü gıdalar, baklagiller, ekmek türevleri ilk akla gelen şişkinlik yapıcı gıdalar. Hastalara bu ürünleri teker teker diyetlerinden çıkarmalarını söylüyorum. Mesela 1 ay boyunca tamamen sütlü ürünleri tüketmeyin ve ne olduğuna bir bakın. Bir sonraki ay ekmeği çıkarıp gözlemleyin. Ayrıca kola gibi gazlı içecekler de içindeki fruktozdan ötürü şişkinliğe yol açar.
STRES HAZIMSIZLIK YAPAR MI?
Stres, fonsiyonel sindirim sistemi hastalıkları için reflü, hazımsızlık, hassas bağırsak hastalığı gibi hastalıkları daha kötüye götürmekten çok, aynı miktardaki sorunun aşırı algılanmasına yol açıyor; herkesteki kadar bir gazı stres altında aşırı hissediyor, Her zamanki reflüsünü aşırı hissediyor. Ama hasta bunu bilmez ki. Hasta gelip “stres benim reflümü artırıyor, daha çok şişmeme neden oluyor” diyor sadece. Aslında her zamanki kadar hastasın ama stres ve gerginlik, kanser korkusu, gereksiz yere yapılan tetkikler hastalığın daha çok hissedilmesine sebep oluyor. Sürekli kolonoskopi yapılan bir insan bağırsakları perseküte oluyor, o kişinin hayatı bağırsakları oluyor. Omuz ağrısına o kadar aldırmıyor ama karnı şişince “eyvah!” diyor. Bir de bu hastalar şunu düşünüyor “habire kolonoskopi yapılıyor, bir şey bulunmuyor bende yanlış bir şey mi var?” Bir sorun bulunamaz çünkü bu hastalıkların kaderi bu. Zaten buna fonksiyonel dememizin nedeni şu, görüntüde hiçbir şey yanlış değil, problem algıda burada. Ama kolonoskopi ile algıyı ölçemezsin, bir kanser ya da darlık varsa görebilirsin. Bunlarda bir şey çıkmadığı için tekrar tekrar kolonoskopi yapılmasına gerek yok. Bir sorun çıkmaması zaten bu hastalığın ruhunda var. Biz endoskopi ya da kolonoskopiyi kanser ya da ülser gibi başka bir sorun olmadığını ispatlamak için yapıyoruz. Bir defa negatifse bir daha da yapmıyoruz.
